پروتئین حیوانی بهتر است یا پروتئین گیاهی؟

پروتئین حیوانی بهتر است یا پروتئین گیاهی؟

اشخاص مختلف نظرات متفاوتی درباره ارزش غذایی پروتئین های حیوانی و گیاهی دارند و دوستداران هرکدام از این منابع معتقدند که پروتئین مصرفی شان ارزشمندتر و غنی تر است. در این مطلب از بارنج قصد داریم پروتئین های حیوانی و گیاهی را بررسی و مقایسه کنیم تا پاسخ سوال های مطرح شده در این باره را بیابید.

تفاوت پروتئین حیوانی و گیاهی از نظر آمینواسیدها

اسیدهای آمینه به عنوان زنجیره های ساخت پروتئین شناخته می شوند و برای فرآیندهای حیاتی بدن مانند ساخت پروتئین ها ، سنتز هورمون ها و انتقال دهنده های عصبی ،لازم و ضروری هستند. در واقع پروتئین ها از اجزای شیمیایی به نام اسید آمینه تشکیل شده اند. اما پروتئین های مختلف در نوع اسیدآمینه های موجود با یکدیگر متفاوت هستند.
اسیدهای آمینه ضروری که نه نوع هستند توسط بدن تولید نمی شوند؛ به همین دلیل برای تامین آنها باید به سراغ مواد غذایی رفت. بهترین منابع اسید آمینه های ضروری پروتئین های دامی مانند گوشت قرمز، تخم مرغ ، لبنیات و گوشت سفیدمانند گوشت مرغ  و بوقلمون است. این منابع غذایی که سرشار از پروتئین هستند به اسیدهای آمینه تجزیه می شوند و سپس برای فرآیندهای مختلفی از جمله ساخت عضله و تنظیم عملکرد سیستم ایمنی کمک می کنند. اما منابع پروتئین گیاهی همه این 9 آمینه اسید ضروری را دارا نیستند و میزان کمی  از آمینواسیدهای متیونین، تریپتوفان، لیزین و ایزولوسین را دارند.

پروتئین حیوانی کامل تر است یا پروتئین گیاهی؟

آمینواسیدها حدود 20 نوع هستند که بدن انسان برای ساخت پروتئین ها از آنها بهره می گیرد. این آمینواسیدها در دو دسته ضروری و غیرضروری تقسیم بندی شده اند. آمینواسیدهای غیرضروری توسط بدن انسان تولید می شوند اما بدن در مورد آمینواسیدهای ضروری همچین قابلیتی ندارد و همانظور که در بالا اشاره شد باید آنها را از مواد غذایی تامین نمود، و منابع پروتئین حیوانی حاوی همه این 9 آمینواسید ضروری که برای حفظ سلامتی لازمند را دارند.
اما برخلاف پروتئین های حیوانی،  منابع پروتئینی گیاهی مانند حبوباتی چون لوبیا، عدس و آجیل، منابع پروتئینی ناقص هستند، این منابع فاقد یک یا چند نوع از آمینو اسیدهای ضروری هستند که بدن برای عملکرد طبیعی نیاز دارد.

 مواد مغذی موجود در منابع پروتئین حیوانی

مواد مغذی و ویتامین های موجود در پروتئین حیوانی بسیار متنوع تر و بیشتر از منابع پروتئین گیاهی هستند. از جمله این مواد مغذی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
•    گروه ویتامین B: گروه ویتامین B به طور خاص در ماهی، گوشت قرمز، گوشت سفید مانند مرغ و بوقلمون و محصولات لبنی یافت می شود. بسیاری از افرادی که از مصرف غذاهای گوشتی و حیوانی دوری می کنند مانند گیاه خواران، دچار کمبود این ویتامین می شوند.

•    ویتامین D: ویتامین D در ماهی های چرب، تخم مرغ و لبنیات یافت می شود. برخی از گیاهان مانند قارچ نیز حاوی ویتامین D هستند، اما ویتامین D موجود در غذاهای حیوانی بهتر جذب بدن می شوند. DHA: دوکوزاهگزانوئیک اسید یا همان DHA یک نوع چربی امگا 3 ضروری است که در ماهی های چرب یافت می شود. این چربی برای سلامت مغز و تقویت حافظه ضروری است و دریافت آن از طریق منابع گیاهی بسیار سخت است.
•    آهن هم: آهن هم به طور عمده در گوشت، به خصوص در  گوشت قرمز یافت می شود. در بدن انسان این نوع آهن خیلی بهتر از آهن غیرهم موجود در غذاهای گیاهی  قابلیت جذب را دارد.
•    روی: روی به طور عمده در منابع پروتئین حیوانی مانند گوشت گوساله و گوشت گوسفند یافت می شود و بهتر جذب بدن می شود.

فواید مصرف پروتئین حیوانی

پروتئین های حیوانی برخلاف تصورات عموم با اثرات مثبت سلامتی همراه هستند.  گنجاندن گوشت های سفید مانند گوشت ماکیانی چون مرغ، بوقلمون، شترمرغ و بلدرچین و ماهی و لبنیات کم چرب خطر ابتلا به بیماری قلبی را در فرد کاهش می دهند و افرادی که به طور منظم این محصولات غذایی ارزشمند را مصرف می کنند،احتمال خطر ابتلا به حمله قلبی، سکته مغزی و مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی را در خود کاهش می دهند.