تفاوت پروتئین حیوانی و گیاهی در چیست؟

تفاوت پروتئین حیوانی و گیاهی در چیست؟

همان طور که می دانید پروتئین توسط زنجیره ای از آمینواسیدها به وجود می آید و به طور معمول برای ساخت پروتئین 20 نوع آمینواسید مورد احتیاج می باشد که به دو صورت ضروری و غیر ضروری در بدن موجود می باشد.
لازم به ذکر است که بدن انسان فقط قادر به تولید اسیدآمینه های غیر ضروری بدن می باشد و افراد باید از طریق مصرف مواد غذایی حاوی پروتئین، اسیدآمینه های ضروری بدن خود را دریافت کنند.

 چگونه پروتئین مورد نیاز بدن مان را تامین کنیم؟

پروتئین به دو صورت پروتئین حیوانی و گیاهی قابل دریافت می باشد یعنی افراد هم می توانند با مصرف منابع پروتئین حیوانی نظیر انواع گوشت مرغ، گوشت گوسفند، گوساله، ماهی و همچنین تخم مرغ و لبنیات و ... پروتئین مورد نیاز بدن خود را تامین کنند و هم می توانند برای تامین پروتئین بدن شان از منابع گیاهی مثل لوبیا، عدس و دیگر حبوبات، سبزیجات تازه و آجیل و ... مصرف کنند.
اما باید به این نکته توجه داشته باشید که پروتئین حیوانی و گیاهی می تواند تفاوت های اساسی با یک دیگر داشته باشد که از جمله این تفاوت ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1.    کامل تر بودن اسیدآمینه های موجود در پروتئین های حیوانی نسبت به پروتئین های گیاهی
همان طور که گفته شد اسیدآمینه ها، اجزای تشکیل دهنده پروتئین در بدن انسان می باشند که معمولا به صورت کامل در پروتئین های حیوانی موجود می باشد و این در صورتی است که در برخی از منابع پروتئین های گیاهی مقدار کمی از آمینواسیدهای ضروری بدن مانند تریپتوفان، ایزولوسین، متیونین، لیزین موجود می باشد ؛به عنوان مثال آمینواسید لیزین در غلات بسیار کم می باشد در صورتی که در حبوبات مقدار بالایی لیزین وجود دارد و متیونین و سیستئین کم تری را دارند.
در هنگام مصرف پروتئین های گیاهی می توان از شیوه پروتئین های مکمل برای دریافت میزان کافی پروتئین استفاده کرد. به این صورت که 2 یا چند پروتئین ناکامل را در کنار همدیگر استفاده کنید، برای مثال برنج و لوبیا با این حال که هر کدام اسیدآمینه های خاصی را ندارند و جزو پروتئین های ناکامل به شمار می آیند ولی زمانی که در کنار همدیگر مصرف شوند می توانند کامل باشند.  

2.    مواد مغذی موجود در پروتئین حیوانی نسبت به پروتئین گیاهی بیشتر است
تفاوت دیگر بین پروتئین حیوانی و گیاهی میتواند این باشد که پروتئین های حیوانی نسبت به پروتئین های گیاهی فواید بسیار بیشتری دارند؛ زیرا علاوه بر دارا بودن اسیدآمینه های کامل برای بدن، دارای مواد مغذی بسیاری نیز می باشد که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
•    ویتامین B12 که معمولا در غذاهایی مثل ماهی، گوشت و غذاهای لبنی موجود می باشد و بیشتر افراد گیاه خوار دچار کمبود این ویتامین می شوند.
•    ویتامین D که بیشتر در مواد غذایی مانند لبنیات، ماهی-های چرب و تخم مرغ یافت می شود.
البته ویتامین D در برخی از مواد غذایی گیاهی نظیر قارچ موجود می باشد که به دلیل جذب راحت تر ویتامین D از طریق پروتئین های حیوانی، توصیه می شود برای دریافت بیشتر این ویتامین غذاهای حیوانی مصرف کنید.
•    دوکوزاهگزانوئیک اسید که DHA نیز نامیده می شود به نوعی از چربی امگا 3 گفته می شود که بسیار برای بدن ضروری می باشد و افراد می توانند این چربی را که در مواد غذایی گیاهی بسیار کم می باشد و نقش مهمی در سلامت مغز دارد را از طریق مصرف ماهی های چرب کسب کند.
•    آهن هم نیز یکی از مواد مغذی دیگر موجود در منابع غذایی حیوانی به ویژه گوشت قرمز می باشد.
3.    پروتئین های گیاهی می توانند برای سلامتی مفید تر باشند.
یکی دیگر از تفاوت های اساسی پروتئین حیوانی و گیاهی می تواند نقش بهتر پروتئین های گیاهی در سلامت افراد باشد تا جایی که اندریا جیانکولی که یکی از متخصصان تغذیه در کالیفرنیا می باشد، مصرف پروتئین های گیاهی را به خاطر کالری کمتری که دارند بسیار برای سلامتی بدن مفید تر دانسته است.
از طرف دیگر مضرات رژیم غذایی سرشار از پروتئین حیوانی به خصوص گوشت برای بدن، باعث شده است تا افراد به دنبال جایگزین مناسب برای پروتئین های حیوانی باشند.
از جمله مضرات استفاده بیش از اندازه پروتئین های حیوانی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
•    انواع مختلف گوشت ممکن است حاوی هورمون ها، باکتری ها، آنتی بیوتیک ها، و انگل های مضر برای بدن باشد.
•    نوعی از اسید چرب در تمامی گوشت ها به نام اسید آراشیدونیک با غلضت مختلف وجود دارد که از جمله دلایل ایجاد بیماری های پیش التهابی شناخته شده است.
•    هضم پروتئین های حیوانی برای بدن بسیار سخت تر از هضم پروتئین های گیاهی می باشد و این امر می تواند باعث فشار آمدن به کبد شود.
•    معمولا به انواع گوشت های فرآوری شده مانند گوشت دودی، کنسروشده، خشک شده و پخته شده نظیر سوسیس و کالباس و همبرگر و ... مقدار زیادی نمک و نیترات اضافه می کنند تا ماندگاری گوشت بالا رفته و طعم و مزه اش تغییر نکند که نیترات اضافه شده به گوشت به عنوان یک نگهدارنده خطر ابتلا افراد به تومور های سرطانی را بالا می برد.

•    پروتئین های حیوانی دارای پروتئین بالا ومواد مغذی زیادی می باشند ولی معمولا چربی بالا و فیبر کمتری دارند.
4.    نحوه مصرف پروتئین حیوانی
مورد دیگری از تفاوت های پروتئین حیوانی و گیاهی که می توان به آن اشاره کرد نحوه مصرف این پروتئین ها می باشد به صورتی که برای پخت پروتئین های گیاهی معمولا باید آنها را در معرض حرارت بالا قرار بدهیم تا خوب مغز پخت شود و این مورد می تواند ماهیت و میزان کیفیت پروتئین موجود در این مواد غذایی را کاهش دهد.
5.    جذب راحت تر پروتئین های حیوانی
تفاوت دیگری که بین پروتئین حیوانی و گیاهی وجود دارد سرعت جذب این پروتئین ها توسط بدن انسان می باشد به این شکل که چون ساختار پروتئین های انسانی و پروتئین های حیوانی بسیار شبیه به هم می باشد جذب پروتئین های حیوانی نیز توسط بدن به صورت سریع تری انجام می شود.
6.    هضم راحت تر پروتئین های گیاهی
از دیگر تفاوت های پروتئین حیوانی و گیاهی می توان به هضم سریع تر پروتئین های گیاهی به خاطر وجود فیبر بالایی که دارند اشاره کرد که از مبتلا شدن فرد به بیماری های قلبی و عروقی جلوگیری می کند.